سیم مسی و کارکردهای آن در شبکه برق
فلز مس(copper) پس از نقره گرانبها، بالاترین رسانایی الکتریکی را در میان فلزها دارد؛ از این رو کابل و سیم مسی یکی از پرکاربردترین تجهیزات در صنعت برق هستند که به صورت گسترده استفاده میشوند.
در این مقاله، کاربردهای مختلف سیم مسی و مشحصههای فیزیکی آن، به صورت کامل شرح داده میشوند.
چرا سیم مسی؟
علاوه بر مس، فلزات دیگری مانند آلومینیوم، فولاد و سرب هم به منظور ساخت سیم و کابلهای مختلف به کار میروند. مس و آلومینیوم نسبت به سایر فلزات، از صرفه اقتصادی بالاتری برخوردار هستند. از طرفی، به دلایل زیر، استفاده از مس در سیمکشیهای مختلف، رونف بیشتری دارد:
- انعطافپذیری بالا و شکلپذیری مناسب سیم مسی، باعث شده است تا در استاندارهای داخلی و بین المللی، استفاده از سیم مسی برای سیمکشیهای ساختمانی ذکر شود.
- مقاوت الکتریکی کمتر مس نسبت به آلومینیوم، باعث انتقال راحتتر جریان برق و همچنین آسیب کم در مقابل خوردگی و اکسایش میشود.
- مس نسبت به آلومینیوم، در برابر تغییرات دما و فشارهای مکانیکی واردشده، مقاومتر است و کمتر دچار قطعی و پارگی میشود.
- رسانایی الکتریکی مس نسبت به سایر فلزات بیشتر است.
انواع سیم مسی در صنعت
سیمهای مسی از نظر شکل تولید و نوع نصب، به دستههای زیر تقسیم میشوند.
- سیم مسی مفتولشده
سیم مسی نیمهافشان یا مفتولشده، بیشتر در سیمکشی داخل تابلوبرق استفاده میشود.
- سیم مسی افشان
به خاطر انعطاف بالا و نیاز به جاگیری، سیم مسی افشان در سیمکشی ساختمانی بیشترین کارایی را دارد.
- سیم مسی گرد
- سیم مسی تخت
به منظور ایجاد عایق مناسب برای هادیهای مسی استفادهشده در داخل سیم مسی، از روکش عایقدار با انواع متفاوت استفاده میشود. انتخاب روکش مناسب وابسته به محل نصب سیم یا کابل مسی دارد؛ سیمکشی داخل ساختمان، کابل زیرزمینی حفرشده، نیروگاهها و صنایع مختلف، درون آب و زیرخاک، از جمله عمومیترین مکانهای نصب سیم مسی محسوب میشوند. جنس روکشهای استفادهشده برای سیمهای مسی، شامل موارد زیر است:
- روکش با عایق پیویسی(PVC)
- روکش با عایق پلی اتیلن کراسلینک(XLPE)
مشخصههای سیم مسی
برای یک سیم مسی، علاوه بر نوع روکش عایقدار استفادهشده، ویژگیهای خاص دیگری نیز وجود دارند که در تعیین قیمت این سیمها هم نقش اساسی دارند:
- سطح مقطع سیم مسی
سایز سیم مسی و مقدار مس بهکاررفته در آن بستگی به سطح مقطع سیم دارد.
- سطح ولتاژ سیم مسی
طراحی سیم مسی بر اساس سطح ولتاژ اعمالی به آن درکاربردهای مختلف میتواند متفاوت باشد.
در ایران عموما در سطح ولتاژ نامی 300 تا 500 ولت از سیمهای مسی با سطح مقطع استاندارد 5/0، 75/0 و 1 میلیمترمربع و برای سطوح ولتاژ 450 تا 750 ولت از سطح مقطعهای بالاتر از 1 میلیمترمربع استفاده میشود.
کاربردهای فراوان سیم مسی مانند استفاده از آن در سیمکشی داخل تابلوبرق، سیم کشی ساختمانی، سیمکشی داخل تجهیزات برقی مخصوصا ترانسفورماتورها، سیمکشی کولرگازی، سیمکشی در سیستم روشنایی و غیره باعث تولید و عرضه گسترده سیم مسی در بازار صنعت برق شده است؛ مجموعه ترانسفورمرحمید، به تولید انواع ترانسفورماتورها توسط سيمهاي مسي در تنوع گوناگون براي مشتريان عزيز ميپردازد. جهت آشنایی با انواع ترانسفورماتورهای تولیدی این مجموعه، میتوانید از محصولات سایت ترانسفورمرحمید بازدید کنید.